Tereny Parku Krajobrazowego
Cały obszar Beskidu Śląskiego znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego obejmującego zarówno pasmo Czantorii jak i Baraniej Góry. Powierzchnia samego parku, założonego w 1998 roku obejmuje 385 km2 a wraz z otuliną ponad 600 km2. Na terenie parku utworzono też kilka rezerwatów przyrody, celem lepszej ochrony zespołów leśnych i zbiorów unikalnych roślin. Warto dodać, że tutaj znajdują się źródła Białej i Czarnej Wisły - potokom, które dają początek Wiśle.
Pierwotnie praktycznie całą powierzchnię Beskidów Śląskich porastały lasy. Dogodne warunki osadnictwa (doliny rzek), jego ślady możemy znaleźć już z XIV wieku, sprawiły jednak, że powstało tutaj kilka sporych ośrodków miejskich. To w połączeniu z dość późnym utworzeniem parku sprawiło, że do wysokości 500 m n.p.m. praktycznie nie ma lasów. Pozostało niewiele lasów łęgowych i gradowych, pozostałe tereny zajmują pola uprawne. Wyższe partie porastają głównie lasy świerkowe w tym świerk istebniański, cechujący się dobrą odpornością.
Zagrożenia dla przyrody
Niestety współistnienie ośrodków miejskich, rolnictwa i turystyki z przyrodą działa na niekorzyść tej drugiej. Wymienia się trzy główne zagrożenia dla przyrody na terenie Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego:
- zanieczyszczenie powietrza wynikające głównie z bliskości terenów miejskich i emisji tlenków siarki (SO2). Zanieczyszczenia zwiększają podatność lasów na działanie pasożytów i szkodników. Właściwie cały drzewostan jest zagrożony po obszary w stanie krytycznym.
- zagrożenie ekosystemów wynikające z rolnictwa i ingerencji w strukturę rzek i terenu. Głównie wymienia się tutaj nowoczesne systemy ochrony roślin i wypas bydła oraz rozbudowę terenów miejskich.
- ostatni to turystyka i narciarstwo, choć bardziej przygotowywanie i dostosowywanie krajobrazu pod potrzeby turystów. Przykładem jest tutaj masyw Skrzyczne, najbardziej zniszczony obszar w Beskidzie Śląskim, który został intensywnie zagospodarowany pod trasy narciarskie.
Park Krajobrazowy nie daje takiej ochrony jak Narodowy, ale trudno się też dziwić, że w miejscu gdzie mieszka tak dużo ludzi, nie można tak mocno ograniczyć działalności człowieka. Dobrym pomysłem jest tworzenie, wcześniej wspomnianych rezerwatów w miejscach (obecnie zajmują one 1% ogólnej powierzchni), gdzie występują unikalne przykłady fauny i flory. Pozwala to zachować te tereny w miarę nietknięte ludzką działalnością jednocześnie pozostawiając pozostałe do wykorzystania turystycznego.
Warto się jednak zastanowić w jaki sposób chronić te tereny. Lasy dają ochronę wielu gatunkom zwierząt, w tym górskim ptakom z gatunków subalpejskich oraz rybom żyjącym w górskich potokach. Wartości krajobrazowe tego miejsca doceniane są przez wielu turystów, którzy wędrują po szlakach przecinających te góry. Warto to zachować niezależnie od przepisów, które nie chronią tego miejsca w sposób wystarczający.